مسجد نصیرالملک شیراز

مسجد نصیرالملک شیراز

مسجد نصیرالملک یکی از مساجد قدیمی شیراز می‌باشد. مسجد نصیر الملک به لحاظ جغرافیایی در محله گود عربان که در قدیم به محله اسحق بیگ معروف بوده واقع در جنوب خیابان لطفعلی خان زند و در نزدیکی شاه چراغ و در کوچهٔ نصیر الملک است.

مسجد نصیرالملک
این مسجد در «خیابان لطفعلی خان زند» و در «محله ی گودعربان» قرار دارد. مجموعه ی نصیرالملک شامل مسجد، منزل، آب انبار، حمام و امامزاده زنجیری در یک خیابان فرعی واقع شده اند. میرزا حسن علی خان نصیرالملک ، پسر میرزا علی اکبر قوام الملک شیرازی است. او بیشتر عمر خود را در حکمرانی قسمت هایی از فارس و کهکیلویه و بویراحمد گذراند. در همین زمان دست به ساخت این مجموعه در محله ی قدیمی «اسحاق بیگ» شیراز زد و آرامگاهی نیکو نیز برای «امامزاده زنجیری » بنا کرد. مسجد نصیرالملک ازلحاظ کاشی کاری، یکی از ارزنده ترین مسجدهای ایران است. بر سردر ورودی آن ابیات زیر از سروده های مرحوم شوریده ی شیرازی نوشته شده است:
وه کز این مسجد سپهر تراز          رشک باغ بهشت شد شیراز
مسجد اس علی التقوی          آمد به ابنای او انبار
ساخت این مسجد از حقیقت و زهد          نی ز روی ریا و نی ز مجاز
مسجدی همچو مسجد الاقصی است         در رحمت از او به خلق فراز
معبد عاکفان کعبه ی سر         محضر محرمان پرده ی راز
بقعه اش را چو خـــانــه ی ایمان         کرد آباد از نشیب و فراز
پس از در ورودی، یک هشتی قرار دارد که در ضلع روبه روی در، صحنه ی
زیبایی از گل و بوته، کاشی کاری شده و نوشته ی زیر در آن به چشم می خورد:
«هذا جنه خلد المؤمنین ادخلوها بسلام آمین
غرض نقشی است کز ما باز ماند         که هستی را نمی بینم بقایی
مگر صاحب دلی روزی به رحمت         کند در حق استادان دعایی
بنای مسجد در سنه ی ۱۲۹۳ شروع و اتمام در سنه ی ۱۳۰۵ ه.ق.
کمترین، محمد حسن معمار. اقل الحاج محمد رضا کاشی پز شیرازی».

مسجد نصیرالملک دارای حیاطی وسیع است که حوضی بزرگ در میانه ی آن قرار دارد. در سمت شمال حیاط، طاق مروارید ساخته شده که تمام بدنه و سطح بیرونی و درونی آن به سبک بسیار زیبایی کاشی کاری شده است. در سمت شرقی حیاط، شبستانی است که دارای هفت ستون سنگی است. این شبستان دارای نقش های هنری کمی است و به نظر می رسد که محل تشکیل جلسات عمومی در آن زمان بوده است. در پشت این شبستان، گاوچاه بزرگی قرار دارد. در سمت غرب حیاط، تاقی قرار دارد که دو گل دسته ی زیبا بر فراز آن ساخته شده است. در سمت غرب حیاط، شبستان اصلی مسجد قرار دارد که دارای دریچه هایی با شیشه های رنگی است و سردرهای ورودی و پیشانی تاق نماهای آن يک سره کاشی کاری شده است. این شبستان دارای ۱۲ ستون سنگی در دو ردیف 6 تایی است. تمام بخش های داخل این شبستان به سبکی بسیار زیبا کاشی کاری شده است و در روی کاشی ها آیات، ادعیه و احادیثی نوشته اند. این مسجد در تاریخ 1344/11/11 خورشیدی با شماره ی 396 در فهرست آثار تاریخی ایران ثبت شده است.
طرح این تاق به گونه ای است که از سه سمت توسط سه نیم تاق گسترش یافته و از سمت چهارم به صحن باز می شود. به این ترتیب وسعت فضایی درونی ایوان بسیار بیش از آن چیزی است که از طریق نما ادراک می شود. به نقل بولتن مسجد نصیرالملک منتشر شده توسط دفتر موقوفه ی آن مرحوم. در بیرون مسجد، منزل نصیرالملک واقع شده است که به سبکی زیبا ساخته شده است. قرار است این منزل توسط سازمان میراث فرهنگی به گنجینه ی دوره ی قاجاریه و مرکز پژوهشی تبدیل شود.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *