مسجد و موزه ایاصوفیه ترابزون ترکیه

مسجد ایاصوفیه ترابزون

ایاصوفیه نامی است که در ترکیه بسیار شنیده می شود. چهار بنا با نام ایاصوفیه در ترکیه وجود دارد دو اثر تاریخی در استانبول یکی در ایزنیک و دیگری هم در ترابزون قرار گرفته است. بنایی که در کشور ترکیه از آن با نام ایاصوفیه یاد می شود اصلاً شباهتی با مسجد ایاصوفیه در استانبول ندارد. مسجد ایاصوفیه ترابزون بسیار کوچک اما اثری تاریخی و شاهکاری از دوران بیزانس این است که گنبدی مرتفع در مرکز بنا وجود دارد و اگر از بالا به این بنا نگاه کنید متوجه شکل صلیبی آن می شوید. وقتی از بیرون به این بنا نگاه می کنید متوجه شگفتی ها و خاص بودن این بنا نمی شوید اما وقتی وارد بنا میشوید نقاشی هایی که داستانهای انجیل را بیان می کنند بر روی سقف گنبدی شکل و همچنین دیواره‌های بنا چشمان شما را به خود خیره می کند.

تاریخچه ایاصوفیه ترابزون

در قرن سیزدهم این بنا ساخته شده است که مربوط به دوره بیزانس می باشد تمامی بناهای ساخته شده در این دوران دارای گنبد های بزرگ در وسط بنا هستند این مسجد نیز طبق همین قاعده طراحی و ساخته شده است. این بنا نیز مثل تمامی مساجدی که در ترکیه وجود دارد سرنوشت مشابهی دارد. این بنا نیز در ابتدا به عنوان یک کلیسا ساخته شده که سال ساخت آن مربوط به سالهای ۱۲۳۸ تا ۱۲۶۳ میلادی می باشد که توسط پادشاه بیزانس مانوئل اول ساخته شده است. این بنا تا سال ۱۵۱۱ به عنوان کلیسا استفاده می‌شد اما در این سال بعد از پیروزی عثمانی در جنگ ترابزون سلطان محمد دوم این بنا را تبدیل به مسجد کرد. اما وقتی روس ها به ترابزون حمله کردند این بنا را مورد سوء استفاده قرار گرفت رفت و از آن به عنوان بیمارستان و انبار مهمات استفاده شد.

از سال ۱۹۵۸ تا ۱۹۶۲ از بنای ایاصوفیه ترابزون به عنوان موزه استفاده شد تا اینکه در سال ۲۰۱۳ مجدداً به عنوان مسجد از آن استفاده و مورد بازدید گردشگران قرار گرفت.

ویژگی های خاص بنا

درست است که این بنا بسیار کوچکتر از ایاصوفیه استانبول است اما زیبایی های خاص خود را دارد. گرچه این بنا در حاشیه دریای سیاه قرار نگرفته است اما فاصله زیادی نیز با آن ندارد. نقاشی هایی که روی دیوارها و سقف داخلی این بنا کشیده شده است بارها مورد مرمت قرار گرفته است که حتی توسط دیوید تالبوت رایس مورخ هنر انگلیس در اواخر دهه 50 بازسازی شد و راوی داستانهای انجیل است در آن نقاشی ها می توانید داستان میلاد مسیح به صلیب کشیده شدن و عروج حضرت عیسی را به خوبی مشاهده نمایید. اگر می خواهید داستان این نقاشی‌ها را بیشتر بدانید می توانید از کتاب راهنمای سفر به ترابزون استفاده نمایید. یکی از خاص ترین آثار هنری که در این بنا وجود دارد نقش برجسته آدم و حوا در جنوب این مسجد است. سقف گنبدیه کاشی کاری شده با طرح های هندسی نشان دهنده دوران سلجوقی است این نقش ها به شکل هلال ماه و ستاره و همچنین نقشه های دیگر باعث زیبایی دوچندان این بنا شده است. مناره هایی که در این بنا مشاهده می کنید بعد از زمانی که از کلیسا به مسجد تبدیل شده ساخته شده است.

پرندگان و مرغ های دریایی یکی از نمادهای ترکیه هستند که همواره بر فراز این بنا مشغول پرواز هستند.

افسانه های ایاصوفیه ترابزون

از قدیم الایام در زبان فارسی نیز ضرب المثلی وجود دارد که اگر کسی غمگین و ناراحت باشد به او میگویند مگر کشتی هایت در دریای سیاه غرق شده است؟در دیواره‌های بنای ایاصوفیه گوشی ۵۰۰ ساله به چشم می‌خورد که توسط ملوان آن کشیده شده است در آن زمان ها ملوانان که به سفرهای طولانی ی می‌شده‌اند قبل از حرکت نقاشی کشتی خود را بر روی دیوارها حک می‌کردند و بر این اعتقاد داشتند که باعث برکت و بازگشت به سلامت آنها از سفر خواهد بود و معتقد بودند اگر این نقاشی ها را نکشند با مصیبت ها و بد یمنی ها مواجه خواهند شد.

نقشه و مکان قرارگیری

در چهار کیلومتری غرب ترابزون در نزدیکی دریای سیاه این بنا ساخته شده است.

ساعت بازدید هر روزه از ساعت 9 صبح تا 5 بعد از ظهر است.

ورودیه برای بازدید از این بنا رایگان است.