شیراز از دیر باز به عنوان مهد فرهنگ و تمدن ایرانی و ادبی، همواره پذیرای شاعران و ادیبان و نویسندگان بزرگی بوده است. به جز آن ها که خود اهل شیراز بوده اند.
آرامگاه خواجوی کرمانی
چه بسیار صاحب دلان اندیشمندی که عشق به سرزمین اهورایی «پارس» و شهر افسانه ای «شیراز» آنها را از شهر و دیار خویش جدا ساخته و در شیراز ماندگار کرده و پس از مرگ نیز در دامن این خاک نهاده است تا آسمان شعر و ادب شیراز همواره پر ستاره بماند. یکی از این ادیبان خفته در دامن شیراز، «خواجوی کرمانی» است. او در جوانی به عشق شیراز و دیدار بزرگان، از زادگاه خود (کرمان) دل کند و به این شهر آمد؛ زیرا هم نشینی و گفتگو با بزرگان شیراز به ویژه خواجه حافظ، او را چنان شیفته کرده بود که تا پایان عمر در آن جا ماند و پس از مرگ نیز بنا به خواست خویش در شیراز به خاک سپرده شد. آرامگاه خواجو در دامنه ی کوه غربی تنگه ی الله اکبر و بالاتر از دروازه ی قرآن قرار دارد. بر مزار او، سنگی برآمده نهاده اند که هیچ نوشته ای بر سطح آن نیست، مگر در سر سنگ که جمله ی: کل من عليها فان و یبقی وجه ربک ذی الجلال و آلاگرام» به خط ثلث نوشته شده است در بالای سر و پایین قبر او، دو ستون کوچک سنگی نهاده شده است که بنا به یک رسم باستانی در بالا و پایین مزار عارفان و شاعران – برای شناخته شدن آن ها- می کاشته اند.
غار خو اجو
در جنوب مزار خواجو، غاری دخمه مانند و گود وجود دارد که از گذشته های دور، جایگاه عبادت و ریاضت بسیاری از درویشان و عارفان بوده است. می گویند خواجو نیز در واپسین روزهای عمرش در این غار به پرستش خلا مشغول بوده است.
شناخت خواجوی کرمانی نامش محمود، لقبش کمال الدین، کنیه اش ابوالعطا و تخلصـش (خواجو) است. وی در سال 689 ه.قی در کرمان زاده و در جوانی وارد شیراز شد. آن گاه به سفری دراز پرداخت و اصفهان، تبریز، خوزستان، بصره، بغداد و شام را گشت و سپس در روزگار پادشاهی «شاه ابواسحاق اینجو» (743-754 هـ.ق) به شیراز بازگشت و مورد حمایت این پادشاه قرار گرفت. خواجو شاعری توانا بود؛ تا آن جا که ( حافظ) سبک ادبی خود را برابر سبک او می داند و جنین میسراید:
استاد سخن سعدی است نزد همه کسی اما دارد غزل حافظ طرز سخن خواجو
نزدیک به ۱۳ اثر از خواجو برجای مانده که مهمترین آنها دیوان اشعار اوست. خواجو در سال ۷۵۳ هـ.ق به سن 64 سالگی در شیراز وفات یافت و او را در کوه غربی تنگ الله اکبر به خاک سپردند. تن خواجوی کرمانی به شیراز به تنگ افتاده است الله اکبر
در منتهی الیه جنوب محوطه ی آرامگاه، تندیس سر خواجو را در تخته سنگ بزرگی در آورده اند.
بهسازی آرامگاه خواجو
آرامگاه خواجو در محوطه ای صاف و درخت کاری شده قرار دارد. این بهسازی در دهه ی اخیر توسط شهرداری شیراز انجام شده است. در سال های پیشین نیز این آرامگاه دو بار بهسازی شده است؛ یک بار در سال ۱۳۱۵ خورشیدی به همت اداره ی فرهنگ فارس محوطه سازی شد و بار دیگر در سال ۱۳۳۷ خورشیدی به همت انجمن آثار ملی و اداره ی باستان شناسی فارس سالن بزرگی همراه با امکانات رفاهی در محوطه ی آن ایجاد شد. هم اکنون شهرداری شیراز به طرز نیکویی این مکان را نگهداری می کند. ایجاد پلکان، آب نما، نورپردازی و سنگ فرش محوطه بر زیبایی آن افزوده است. از فراز آن جا شهر شیراز بسیار زیباست.
دیدگاهتان را بنویسید